6 ontwikkelingen waar je als installateur van ramen en deuren niet omheen kunt

Trend 1: milieuvriendelijke ramen en deuren

Steeds meer klanten zijn zich bewust van het feit dat hun (ver)bouwproces een impact heeft op het milieu en gaan op zoek naar milieuvriendelijkere oplossingen. Producenten van aluminium en pvc-raamprofielen investeren al jaren in de ontwikkeling van technologieën die zowel de profielen als de productieprocessen milieuvriendelijker maken. Ze hebben recyclage en circulariteit hoog op de agenda staan zo blijkt tegenwoordig duidelijk uit hun aanbod en communicatie.

Dat aluminium volledig recycleerbaar was zonder daarbij aan kwaliteit in te boeten, wisten we al langer. Vandaag kunnen ook oude pvc ramen zonder kwaliteitsverlies in nieuwe worden omgezet. Fabrikanten pakken dan ook uit met profielreeksen die voor 100% uit gerecycleerd materiaal bestaan. Klanten overtuigen om milieuvriendelijke keuzes te maken is niet evident, maar ook daar zetten fabrikanten op in. Vaak hebben ze het nodige marketingmateriaal ontwikkeld om je hierbij te ondersteunen.

Houten schrijnwerk blijft ook goed scoren bij de milieubewuste consument. Sowieso heeft het als troef dat het om een natuurlijk en hernieuwbaar materiaal gaat. Hout onttrekt bovendien CO2 aan de atmosfeer en draagt zo rechtstreeks bij tot de vertraging van het broeikaseffect. Hout Info Bois becijferde dat er in een gemiddelde woning met houten buitenschrijnwerk 1,125 ton CO2 opgeslagen zit. Eén kubieke meter hout fixeert namelijk 0,9 ton CO2 uit de lucht en houdt die gedurende zijn volledige levensduur vast, en in een gemiddelde woning zit ongeveer 1,25 m³ gezaagd hout verwerkt.

Het blijft een complex en genuanceerd verhaal waarbij elk materiaal zijn specifieke voor- en nadelen heeft, maar het is zeker zinvol om je er verder in te verdiepen. Zo kan je jouw specifieke werkwijze en keuzes ook beter verantwoorden naar de eindklant toe.

Er zijn ook verschillende keurmerken die de consument de nodige garanties bieden. Deze lijst is niet volledig, maar geeft een idee:

• Bij houten ramen garanderen het FSC en PEFC-keurmerk dat het hout afkomstig is uit verantwoord beheerde bossen.
• Specifiek voor pvc is er Vinylplus: een vrijwillig initiatief van de Europese pvc-industrie dat gericht is op duurzaamheid en verantwoord gebruik van het materiaal. Fabrikanten die hierbij betrokken zijn, tonen dat ze zich inzetten op vlak van recyclage, energie-efficiëntie en duurzaamheid.

Ongeacht de materiaalkeuze zijn onder andere de volgende keurmerken relevant:

• Het Duitse Blauwe Engel milieukeurmerk dat wordt toegekend aan producten en diensten die milieuvriendelijker zijn dan vergelijkbare producten.

• Kies je voor een product met Cradle to Cradle certificaat dan weet je dat het goed scoort op vlak van circulariteit. Het keurmerk beoordeelt producten op basis van hun duurzaamheid gedurende de hele levenscyclus, inclusief materiaalgebruik, hergebruik en recycleerbaarheid.
• Ook het Natureplus-certificaat garandeert dat het om duurzame bouwmaterialen gaat. Het beoordeelt de gebruiksgeschiktheid, de veiligheid voor de menselijke gezondheid en de veiligheid voor het milieu.
• Raamfabrikanten die een ISO 14001-certificering hebben behaald, tonen aan dat ze zich inzetten voor milieubewuste bedrijfspraktijken.

Trend 2: energie-efficiënt buitenschrijnwerk

Zowel glasproducenten als fabrikanten van raam- en deursystemen blijven innovatieve oplossingen op de markt brengen die de energie-efficiëntie optimaliseren. Zo slagen profielfabrikanten er tegenwoordig bijvoorbeeld in om ook met ultrafijne raamprofielen de hoogste prestatie-eisen te behalen. Hoogtechnologische ontwikkelingen zoals slimme ramen zullen de sector hertekenen. In dergelijke ramen worden allerhande sensoren en technologieën ingebouwd zodat ze kunnen reageren op omgevingsveranderingen en automatisch openen, sluiten of de zonwering aanpassen om het binnenklimaat op peil te houden.

Ook de glasmarkt zit niet stil. Eén van de belangrijkste vernieuwingen van de afgelopen jaren is vacuümglas, waarbij twee dunne glasbladen (3 tot 6 mm dik) van elkaar gescheiden worden door een luchtledige microspouw van 0,1 mm. Dit vacuüm zorgt voor een minimale warmtegeleiding waardoor vacuümglas even goed isoleert als drievoudige beglazing terwijl het veel dunner is. Hierdoor past het vaak ook in bestaande ramen waardoor het een ideale oplossing is voor de renovatie- en restauratiemarkt.

Daarnaast is er beglazing met ingebouwde fotovoltaïsche cellen waardoor je ramen energie kunnen opwekken. Om oververhitting tegen te gaan ontwikkelden glasfabrikanten dan weer dynamische beglazing die verkleurt van licht tot donker om zo de zonne-energie te reguleren. Meer traditionele buitenzonwering zoals screens, lamellen en luifels blijven uiteraard ook bijzonder efficiënt in het vermijden van oververhitting.

Trend 3: slimme ramen en deuren

Geautomatiseerde ramen en deuren verhogen niet alleen de energie-efficiëntie en de kwaliteit van het binnenklimaat, ook op vlak van veiligheid hebben ze heel wat te bieden. Slimme ramen en deuren kunnen worden voorzien van sensoren die ongeoorloofde toegang detecteren en via apps waarschuwingen versturen. Met automatische vergrendelingssystemen kan je vanop afstand toegang verlenen aan gasten, ramen en deuren automatisch vergrendelen en ontgrendelen en toegangslogboeken bijhouden. Biometrische systemen die gebruikmaken van unieke lichamelijke kenmerken, zoals vingerafdrukken of gezichtsherkenning, om toegang te verlenen tot woningen en gebouwen bieden een hoog niveau van beveiliging omdat ze moeilijk te vervalsen zijn en niet afhankelijk zijn van traditionele fysieke sleutels of pincodes. Hierdoor wordt het risico van ongeautoriseerde toegang tot een minimum beperkt.

Daarnaast verhogen slimme ramen en deuren het gebruiksgemak. Zo open je bijvoorbeeld met één druk op de knop de grootste en zwaarste schuiframen. Bewoners kunnen ze integreren in hun Smart Home of domoticasysteem en de ramen bedienen via apps of stemassistenten als Google Assistant of Alexa.

Als installateur krijg je heel wat extra uitdagingen voorgeschoteld. De installatie is een stuk complexer en brengt onder andere extra bekabelingswerkzaamheden met zich mee. Je moet goed op de hoogte zijn van de werking en integratie van slimme technologieën en hebt onder andere kennis nodig van communicatieprotocollen en software. Wanneer je verschillende systemen met elkaar moet doen communiceren, kunnen er zich uitdagingen voordoen op vlak van interoperabiliteit, en wanneer er zich technische problemen voordoen is het vaak moeilijker om de oorzaak te vinden en ze snel op te lossen. Een degelijke opleiding en bijscholing is dus een must.

Trend 4: glaspartijen van vloer tot plafond

Het streven naar zo groot mogelijke glasoppervlakten is niet nieuw. Architecten ontwerpen al sinds jaar en dag gebouwen met zo groot mogelijke ramen, maar werden daarbij steeds begrensd door wat er technisch mogelijk was. “De geschiedenis van de architectuur is ook de geschiedenis van ramen”, wist Le Corbusier en vandaag zijn de mogelijkheden op dit vlak eindelijk zo goed als oneindig.

Het willen optimaliseren van de glasoppervlakte dreef profielfabrikanten ertoe om steeds slankere raam- en deurprofielen op de markt te brengen. Ze brengen overvloedig daglicht in de woning en zorgen voor een zo naadloos mogelijke overgang tussen binnen en buiten. Gebouwen met grote ramen en minimale kozijnen zijn visueel aantrekkelijk terwijl het er aangenaam vertoeven is. Intussen weten we dat we de impact op onze fysieke en mentale gezondheid ook niet mogen onderschatten. Een helder huis zorgt voor een heldere geest.

Aluminium was jarenlang de kampioen wanneer het op slanke raamprofielen aankwam, maar fabrikanten van pvc raam- en deursystemen slagen er nu ook steeds beter in om diezelfde minimalistische look te creëren.

De technologie staat vandaag zo ver dat je dergelijke grote glaspartijen kunt realiseren zonder aan performantie in te boeten. De profielen zijn net zo energie-efficiënt als hun loggere voorgangers. Grote raampartijen zijn ook betaalbaarder geworden en vallen daardoor binnen het bereik van een steeds grotere groep klanten.

Trend 5: geluidsisolerende beglazing

Het bleef lang een onderschat gegeven, maar de laatste jaren is er steeds meer aandacht voor akoestiek en geluidsoverlast. In een wereld die steeds luidruchtiger wordt, willen we ons kunnen terugtrekken in rustige woning. De beglazing speelt hier een cruciale rol. De gevelgeluidsisolatie wordt immers in grote mate bepaald door het buitenschrijnwerk en meer in het bijzonder door de keuze van de beglazing. De Belgische norm NBN S 01-400-1 die de akoestische criteria voor woongebouwen vastlegt, werd in juli 2022 herzien. Buildwise helpt je hier op weg naar de geschikte beglazing.

Daarnaast is een goede luchtdichtheid essentieel om geluidslekken te voorkomen, en het spreekt voor zich dat de ramen en deuren correct geïnstalleerd moeten worden. Ook de profielkeuze en de dichtingen beïnvloeden in sterke mate de akoestische performantie. Meerkamersystemen leiden bijvoorbeeld tot betere akoestische prestaties. Geluid dringt langs de kleinste kiertjes binnen. Rolluikkasten en ventilatieroosters kunnen spelbrekers zijn, maar dat hoeft niet zo te zijn. Er zijn ook geluidswerende oplossingen op de markt.

Trend 6: onderhoudsvriendelijke ramen

Het gemak waarmee de ramen en deuren onderhouden kunnen worden, blijft voor veel eindklanten van doorslaggevend belang. Zelfreinigende en hydrofobe coatings die vuil en water afstoten, ramen met ingebouwde reinigingssystemen en antistatische coatings zijn slechts een greep uit de hulpmiddelen die op de markt zijn. De materiaalkeuze en het ontwerp van de profielen spelen hier ook een belangrijke rol. Aluminium en pvc vragen weinig onderhoud en minder complexe profielen gaan het ophopen van vuil tegen. Sommige slimme ramen kunnen ook al detecteren wanneer reiniging nodig is en versturen dan een waarschuwing via smartphone-apps.