Woema: “BIM is essentieel voor het succes van prefab-projecten”

Kan je nog even vertellen wat Woema precies doet?

“Woema is vandaag een algemene bouwaannemer die gespecialiseerd is in houtbouw. We willen aantonen dat klassieke materialen als beton en staal perfect door hout vervangen kunnen worden. Tien jaar geleden renoveerden we vooral daken, al snel kwamen er optoppingen en uitbreidingen bij en geleidelijk aan verschoof de klemtoon steeds meer naar sloop- en heropbouw en grotere bouwprojecten. Woema is vrij snel gegroeid en heeft momenteel 22 mensen in dienst. We hechten veel belang aan het ontzorgen van onze klanten en architecten en doen dat door het bouwproces van A tot Z in handen te nemen. We leveren onze projecten standaard water- en winddicht op, maar vaak gaan we nog een stuk verder en verzorgen we ook de afwerking en technieken. Daarvoor werken we samen met een netwerk van partners.”

En voor wie werken jullie zoal?

“Het aandeel particuliere klanten is wat verminderd en we werken steeds meer voor professionele klanten. We dingen ook mee naar openbare aanbestedingen. Zo realiseerden we de uitbreiding van het atheneum in Mariakerke en zijn we nu in Zomergem aan een gelijkaardig traject gestart. We zullen ook instaan voor de bouw van de nieuwe cafetaria in de Gentse Blaarmeersen. De oude cafetaria werd gesloopt om plaats te maken voor een duurzame nieuwbouw in hout.

Het atheneum in Mariakerke kreeg er een extra verdieping bij, die werd uitgevoerd in CLT.

Marble Moon - Het atheneum in Mariakerke kreeg er een extra verdieping bij, die werd uitgevoerd in CLT.

Anders dan veel andere houtbouwbedrijven kiezen jullie niet voor één specifieke bouwtechniek. Waarom?

“Wie efficiënt wil produceren, moet vandaag wel investeren in automatisering. Maar eens je investeert in een machinepark om bijvoorbeeld houtskeletbouw wanden automatisch te produceren, moet je je wel tot die niche beperken om rendement uit je investering te halen. Wij kiezen ervoor om ons niet te beperken, want wie weet welke bouwtechniek binnen vijf of tien jaar nog relevant is? Wij investeerden vooral in de opbouw van technische expertise zodat we de meest uiteenlopende en uitdagende projecten aankunnen. Zo hebben we ook eigen ingenieurs aan boord die de stabiliteitsstudie en engineering van een project voor hun rekening kunnen nemen.”

“Dat houdt ook in dat we voor de productie beroep doen op andere Europese bedrijven. Net omdat we het hele proces zo sterk gedigitaliseerd hebben, kunnen we de elementen heel gemakkelijk bij andere bedrijven bestellen. Onze werkwijze zorgt ervoor dat we heel flexibel zijn en stelt ons in staat om onszelf te blijven uitdagen en heruitvinden. De aanpak mag dan al gestandaardiseerd zijn, de projecten zijn dat nooit.”

Dat brengt ons bij het onderwerp digitalisering. Kan je jouw aanpak toelichten?

“Van zodra we voor een klant aan de slag gaan, zetten we een BIM-model op. Dat is een heel gedetailleerd 3D-model waar alle aspecten van een gebouw in vervat zitten, zoals de geometrie, materialen en bijhorende kosten. Je kunt er heel gemakkelijk bepaalde elementen uitlichten. Op die manier kunnen we de productie van individuele elementen zo gemakkelijk uit handen geven. We zetten het BIM-model al heel vroeg in het traject op. Wie van ons een offerte ontvangt, krijgt het er meteen bij. Op die manier kan de klant elk element uit de offerte meteen terugvinden in het model. Het maakt de kostprijs heel transparant. Ook tijdens de uitvoering levert dat veel voordelen op. Is het voor de werfleider bijvoorbeeld niet meteen duidelijk waar bepaalde schroeven moeten komen, dan komt hij het via het 3D-model heel snel te weten.”

“BIM gaat ook over samenwerken, want idealiter levert iedereen zijn stukje van het model aan. Als de HVAC-technieker ons bijvoorbeeld zijn BIM-model bezorgt, kunnen wij heel gemakkelijk nagaan of er geen conflicten zijn. Denk bijvoorbeeld aan ventilatiekanalen die door een stabiliteitsbalk zouden gaan. Zonder BIM merk je zoiets vaak pas op de werf met alle gevolgen van dien. In de bouw hebben we geleerd om problemen pas aan te pakken wanneer ze zich stellen, maar daardoor gebeuren er veel fouten. Het is een verliespost en het bezorgt je planningsproblemen en extra werk. Mogelijke problemen halen wij er al tijdens de voorbereidingsfase uit waardoor de uitvoeringsfase veel korter wordt. Voor een gemiddelde nieuwbouw duurt de werkvoorbereiding een 4 à 5-tal maanden. De bouw zelf duurt ongeveer even lang. De gemiddelde doorlooptijd van een project is dus een stuk korter dan bij de traditionele bouw.”

Woema won de award voor Digitale Onderneming van het Jaar

Woema won de award voor Digitale Onderneming van het Jaar

Was je blij met de Gouden Baksteen?

“Het is altijd leuk om erkenning te krijgen, om te voelen dat je iets waardevol voor de sector doet. We hebben van bij het begin ingezet op digitalisering. Eerst met het CRM-pakket van  Teamleader, en nadien met het Business Central ERP-pakket, steeds met ons BIM-model als centraal ankerpunt. We komen van ver. Het helpt dat we een jong bedrijf met een jonge mindset zijn. Voor meer traditionele bedrijven is het niet eenvoudig om nu nog die omschakeling te maken, maar daardoor blijft de kennis ook vaak bij één of twee personen zitten en dat is zonde. Door te digitaliseren leg je ook een kennisbank aan die voor iedereen toegankelijk is.”

“De bouwsector moet zich vandaag echt gaan aanpassen. We kunnen blijven klagen over het gebrek aan arbeiders, maar de kans dat we die tendens kunnen ombuigen, is klein. Goede arbeiders zullen er nog maar met mondjesmaat bijkomen, maar je kunt wel de werkvoorbereiding anders aanpakken zodat de uitvoering vereenvoudigd wordt en met minder mensen lukt. Wij hebben verhoudingsgewijs ook meer bedienden dan arbeiders binnen ons bedrijf.”

“Je moet je mensen ook de kans geven om te evolueren binnen je bedrijf. Onze BIM-modelleur was mijn eerste werknemer. Hij deed hier zijn stage, werd later ploegbaas maar raakte daar wat op uitgekeken. Woema heeft zijn opleiding tot BIM-modelleur betaald en intussen voert hij die job nu anderhalf jaar uit. De kennis die hij opbouwde op de werf wordt nu verzilverd.  Hadden we hem daar niet in gesteund, dan werkte hij hier misschien niet meer en waren wij niet zo snel geëvolueerd.”

Waar heeft de bouwsector vandaag volgens jou nood aan?

“Aan een goede voorbereiding, open communicatie en eerlijkheid. De bouw is enorm complex geworden. Niemand weet alles dus je hebt anderen nodig om een project tot een goed einde te brengen. De reden dat BIM niet sneller ingeburgerd raakt, is dat er niet voldoende wordt samengewerkt. Wie ermee werkt, schermt het nog te vaak af, terwijl het pas rendeert als je er samen mee aan de slag gaat. Iemand moet dan natuurlijk wel de lead durven nemen en de eindverantwoordelijkheid opnemen.”

Wat zijn belangrijke elementen om een digitaliseringstraject te doen slagen?

“Wij zijn gestart met het uitschrijven van ons proces. Je moet eerste weten wat je op welke manier wil doen zodat je software kunt kiezen die daarbij past. Nu ons hele proces rond BIM is opgebouwd, zijn we ook op zoek gegaan naar een ERP-pakket dat daar echt bij aansluit zodat we zo min mogelijk overlap in data hebben.”

Welke next steps zie je op vlak van digitalisering?

“Op relatief korte termijn verwacht ik veel van VR. Zodra VR-brillen betaalbaar worden, willen we ze inschakelen om op een virtuele manier door een nog te bouwen project te kunnen wandelen.”

Hoe denk je over circulair bouwen?

“We maken het veel moeilijker dan het is. Kies gewoon voor duurzame materialen en denk logisch na over hoe je ze verwerkt. Vroeger werd bijna alles geschroefd, maar dan zijn we met lijm beginnen werken omdat het zogezegd sneller gaat, maar we vergeten dat er heel wat randvoorwaarden vervuld moeten zijn. Omdat het zo vaak regent, is de ondergrond bijvoorbeeld vaak te nat om correct te verlijmen. En dan schrikken we wanneer daken tijdens een storm wegwaaien. Keer gewoon terug naar de basis en gebruik schroeven. Wij hebben de vergelijking gemaakt. Het blijkt op het einde van de rit helemaal niet duurder te zijn en je bent veel minder afhankelijk van de weersomstandigheden. We hebben de mond vol van duurzaamheid, circulariteit en nu regenerativiteit, maar als je gewoon goed nadenkt, kom je al een heel eind.”

De bouw gaat door een dip. Voelen jullie dat ook?

“Dat we al in zo’n vroege fase bij projecten betrokken zijn, wapent ons daar toch wat tegen. Gelukkig zijn we er ook in geslaagd om een aantal grote projecten binnen te halen, want we merken wel dat er minder prijsaanvragen binnenkomen. Voor klanten is het een troef dat ze door onze werkwijze voor minder verrassingen komen te staan. We kunnen heel wat bouwrisico’s uitschakelen waardoor er geen extra kosten bijkomen. Extra kosten zijn er alleen als de klant tijdens het traject nog extra zaken vraagt die we niet hadden voorzien.”