Hout als kernelement voor biofilische school uit natuurlijke materialen

Organisch gevormd gebouw

Kinderen groeien tegenwoordig op met TV’s en computerschermen als hun voornaamste venster op de wereld. En dat is problematisch, want zonder natuur in hun omgeving hebben onze toekomstige politici en ingenieurs geen kans om te beseffen hoe belangrijk die natuur is. En wie gaat er dan zorgdragen voor onze planeet? Kijkend vanuit de wereld van het zich ontwikkelende kind is de school in zijn omgeving geplaatst. In het organisch gevormd gebouw kan het kind vanuit zijn veilige klas steeds verder de buitenwereld ontdekken. De leerling ervaart de stad, het weer en een groen natuurlijk speelterrein, van zand, water en bomen. Een organische brug, geïnspireerd door de vormen van de ruggengraat en de ribben verbindt de school met de overkant.

Ecotoop

De kleinste eenheid in het ontwerp concept is het klaslokaal, de ‘ecotoop’, met kinderen van dezelfde leeftijd. Een cluster met lokalen met toegang naar de centrale ruimte vormen de habitat, met kinderen van aangrenzende leeftijden. Het gebouw in zijn geheel plus de speelplaats vormen de biotoop van de leerlingen. De natuur is in alles leidend, zo ook in het ruimtelijk ontwerp dat bedacht werd in samenwerking met architect Evert van Kampen van Bladgroen. Het is geïnspireerd door het concept van natuurlijke habitats waarin diersoorten naast elkaar bestaan en gedijen. Het schoolgebouw heeft 14 lokalen verdeeld over drie clusters die zo zijn georiënteerd dat er een grote natuurlijke tussenruimte ontstaat voor centrale gemeenschappelijke functies. Deze ruimte met overvloedig daglicht en groenwanden en tal van flexibele leerplekken biedt plaats voor zowel grote als kleine groepen.

Hybride houten gebouw

De Verwondering is gebouwd ‘van de natuur.’ Het is een hybride houten gebouw met een constructie die deels CLT, deels houtskeletbouw is. De materialen die gebruikt zijn voor isolatie, afwerking, vloeren en meubels zijn allemaal van biobased oorsprong zoals de houten kanaalplaatvloeren en geschilde stammen van essen (die in Almere verplicht moesten gekapt worden) die de draagkolommen vormen. In de centrale ruimte kreeg de houten spantconstructie de vorm van bladnerven. Ook alle andere materialen, van stro als isolatie en lemen binnenwanden over vloeren en afwerking tot en met het meubilair, zijn biogebaseerd. Groendaken en dakluiken zorgen voor een natuurlijke ventilatie en een ondergronds ijsbuffervat staat borg voor een natuurlijke verwarming en koeling. Het gebruik van natuurlijke materialen en texturen in combinatie met de groenwanden geven niet alleen visuele indrukken maar ook het tast- en reukvermogen worden getriggerd wat zorgt voor een multi-zintuiglijke beleving.

Optimale leeromgeving

De vele verschillende natuurlijke connecties of 'biofilia' zorgen voor gezonde ruimtes die nieuwsgierigheid opwekken en dragen zo bij aan een optimale leeromgeving. Kinderen gaan spelenderwijs op ontdekking op de speelplaats, kweken daar hun eigen groente en fruit of zorgen zelf voor vissen, cavia’s en de kippen in het buitenlokaal. Op die manier kweekt deze omgeving onder de leerlingen op jonge leeftijd al een bewustzijn van natuurlijke processen en biodiversiteit en merken ze dat je beloond wordt als je de natuur verzorgt en voedt. Zo leren ze een verantwoordelijkheidsgevoel en respect aan voor de natuurlijke wereld die momenteel ontbreekt bij veel volwassenen.

Bron en foto's: ORGA Architect