Als duurzaamheid in de genen zit: produceren met een minimale milieu-impact

“Het langetermijndenken zit al drie generaties lang in onze genen”, vertellen de neven Joeri en Jo Beneens. “Voor de volgende generaties willen we de aarde even leefbaar en mooi(er) achterlaten als we ze zelf kregen. Om die reden nemen we onze ganse keten onder de loep, zowel op het niveau van producten, processen, organisatie als strategie. Hierin gaan we ver en we kunnen dus met trots zeggen dat we pionier zijn op vlak van optimalisatie van processen, energieopwekking en circulair bouwen. We streven naar een evenwichtige mix tussen ‘Planet, People and Profit’.”

Bouwen gaat voor ons veel verder dan het louter stapelen van stenen: we bouwen mee aan de toekomst met respect voor onze leefomgeving en eindige grondstoffen

Samen maken we het!

Het bedrijf staat voor kwaliteit en vertrouwen en doet dit enerzijds door terug te vallen op traditioneel vakmanschap en anderzijds door voortdurend te streven naar verbetering en innovatie. “Bouwen gaat voor ons veel verder dan het louter stapelen van stenen: we bouwen mee aan de toekomst met respect voor onze leefomgeving en eindige grondstoffen.”

Stichter Jozef Beneens ging in 1935 aan de slag als zelfstandig schrijnwerker. Vandaag zijn ze drie generaties verder en maken meer dan 150 medewerkers deel uit van de Beneens-familie. Het familiale karakter behoort tot de kernwaarden van het bedrijf. “Onze medewerkers zijn van onschatbare waarde. We zorgen voor een werkomgeving waar ze op een gezonde manier een langdurige carrière kunnen uitbouwen.”

Ook dat is duurzaamheid. Beneens verzorgt vandaag nog steeds buitenschrijnwerk en interieurprojecten. Daarnaast zijn ze actief als aannemer en specialiseerden ze zich in CLT-houtbouw, een bouwmethode die aan een sterke opmars bezig is. “Het heeft heel wat voordelen in vergelijking met de staal- of betonbouw en het is bovendien goedkoper”.

Duurzame keten

Oog voor duurzaamheid vinden we bij Beneens in elke schakel van het bedrijfsproces.

Het bedrijf:

• maakt gebruik van duurzame grondstoffen en materialen;
• organiseert de productie op een zo duurzaam mogelijke manier;
• investeert in een duurzame relatie met zijn personeel;
• zet duurzame constructies neer;
• en pioniert in het ontwerpen en bouwen van circulaire gebouwen, waarbij de materialen worden hergebruikt of gerecycleerd.

Vandaag tonen Joeri en Jo Beneens je graag hoe je het productieproces duurzamer kunt organiseren. Laat je niet afschrikken, ook bij Beneens werden deze aanpassingen stapsgewijs doorgevoerd. De neven zijn er zich van bewust dat dit proces nooit af zal zijn. “We werken voortdurend en niet aflatend verder om het nog beter te maken.”

Beheers je afval

Bewust en correct omgaan met je afvalstromen is alvast een mooi startpunt wanneer je duurzamer te werk wilt gaan. “We beschikken al lang over een eigen containerpark waar we maar liefst 34 afvalsoorten nauwkeurig scheiden en afvoeren. We gebruiken een deel van ons afval ook om energie op te wekken.”

Op langere termijn willen wij gebouwen in toenemende mate ‘remontabel’ maken, zodat we de onderdelen steeds opnieuw kunnen gebruiken. Gebouwen met statiegeld als het ware

Toen de traditionele verwarmingsketel op zijn laatste benen liep, besloot Beneens ook op dit vlak de stap naar meer duurzaamheid te zetten. Ze gingen op zoek naar een installatie die zowel elektriciteit als warmte zou produceren, maar stelden al snel vast dat het eigen resthout niet zou volstaan om aan de energievraag te voldoen. Beneens liet een haalbaarheidsstudie uitvoeren door VITO en investeerde uiteindelijk in een ‘Organic-Rankine-Cycle-installatie’(ORC) waarbij een verwarmingsketel op resthout via oververhit water elektriciteit opwekt en de gebouwen verwarmt. Het eigen resthout wordt aangevuld met hout dat selectief bij naburige bedrijven wordt ingezameld.

Daarnaast wordt afval beperken steeds belangrijker, ook nu het alsmaar duurder wordt om het te laten verwerken. “Dat is uiteraard gemakkelijker gezegd dan gedaan”, merkt Joeri op. “Op langere termijn willen wij gebouwen in toenemende mate ‘remontabel’ maken, zodat we de onderdelen steeds opnieuw kunnen gebruiken. Gebouwen met statiegeld als het ware.”

Zorg voor een duurzaam kantoorgebouw

Vijf jaar geleden bouwde Beneens een extra kantoorgebouw in Olen. Toen de oude locatie te klein werd, zetten ze er een extra complex bij.  Een loopbrug verbindt het met het bestaande gebouw.

“Ook daar hadden we al ingezet op duurzaamheid. We plaatsten LED-verlichting in het atelier en de kantoren, optimaliseerden de stofafzuiging en perslucht en namen frequentiegestuurde motoren in gebruik.”

Het stond als een paal boven water dat het nieuwe gebouw een nog duurzamer karakter moest krijgen. Beneens maakte van de gelegenheid gebruik om voor het eerst de CLT-bouwtechniek toe te passen, die ze nu frequent voor klanten inzetten. Dat klanten bij een bezoek meteen alle mogelijkheden en voordelen van CLT-bouw kunnen ontdekken, is mooi meegenomen.

“We kozen verder voor intelligente LED-verlichting in combinatie met dagverlichting dankzij grote lichtstraten op het dak. In 2020 hebben we de daken van onze ateliers voorzien van een nieuwe witte recycleerbare Derbigum bedekking. Wit zorgt voor een 6 graden koelere binnentemperatuur in de ateliers op de warmste dagen. We installeerden ook 1120 zonnepanelen waardoor we nu groenestroomproducent zijn. We verwachten een opbrengst van 325MWh per jaar.”

Over het interieur werd eveneens goed nagedacht. “Een ruim en aangenaam interieur zorgt ervoor dat werknemers zich goed voelen op de werkvloer. Het valt niet in cijfers uit te drukken, maar wij zijn er alleszins van overtuigd dat het ook de resultaten ten goede komt.”

Snel en ecologisch bouwen

“CLT-houtbouw biedt veel mogelijkheden en heeft een bijzonder lage ecologische voetafdruk. Er wordt enkel gebruik gemaakt van hout uit PEFC-gecertificeerde bossen. Dit hout wordt massief op elkaar verlijmd zodat er een stevige structuur ontstaat die grote overspanningen toelaat. Je kunt er gemakkelijk grote hoogtes mee realiseren, tien bouwlagen zijn geen uitzondering. Er kan heel veel vooraf worden voorbereid. De onderdelen worden volledig driedimensioneel uitgetekend en in de fabriek opgebouwd. Alle uitsparingen voor ventilatie, kanalen en de bekabeling worden dan al voorzien. Een goede voorbereiding in BIM is cruciaal om latere problemen te vermijden. Eens op de bouwplaats wordt de prefab houten structuur in korte tijd opgetrokken.”

Ga slim om met je voorraad

Een derde element dat tot een heel wat duurzamer productieproces leidt, is het automatiseren van het voorraadbeheer.

“Met een intelligent voorraadbeheersysteem spring je efficiënter om met materialen. De software van Arids zorgt ervoor dat voor elke opdracht de juiste platen met het minste zaagverlies geselecteerd worden. Bovendien registreert het overschotten die voor kleinere stukken kunnen worden hergebruikt. Zo verspillen we zo min mogelijk materiaal, middelen en tijd en het is ook nog eens uitstekend voor het milieu. We optimaliseren het systeem voortdurend. Sinds kort beschikt het ook over een automatisch bestel- en voorraadbeheerprogramma. Dit voorkomt foutieve of laattijdige bestellingen en onnodige opslag van goederen. Door de koppeling met ons ERP-systeem optimaleren we de voorraden volledig.”

’t Centrum: 1^e volledig circulaire bedrijfsgebouw in Vlaanderen

Beneens zal binnenkort in consortium met ‘Kamp Circulair’ starten met de bouw van het eerste volledig circulaire bedrijfsgebouw in Vlaanderen. Het gebouw zal de naam ’t Centrum dragen en gebouwd worden op de Kamp C site in Westerlo. Het innovatieve gebouw moet de katalysator worden voor circulair bouwen in Vlaanderen en daarbuiten. Rond deze hotspot voor bouwinnovatie zal de komende jaren ruimte zijn voor andere circulaire bouwprojecten. Naast Beneens maken de volgende bedrijven deel uit van het consortium: TEN, Streng-th, Muurtuin, West Architectuur, Tenerga en VITO.

Het circulair ontwerp gaat uit van een gridstructuur. De trappen, liften en sanitaire blokken zitten in twee vaste kernen. Alles rond deze kernen is flexibel en kan gemakkelijk aangepast worden als de noden veranderen. Wat vandaag een kantoor is, kan morgen een open ontmoetingsruimte worden. Het hele gebouw is bovendien demontabel. Als er na 20 jaar aanpassingen nodig zijn aan het gebouw, kunnen alle elementen eenvoudig gedemonteerd en elders terug opgebouwd worden. Verder zullen er duurzame en herbruikbare materialen gebruikt worden en wordt het gebouw een expo voor circulair bouwen. Als alles goed gaat, vatten de bouwwerken in het najaar aan. Het moet een boeiend en innovatief leerproces worden waaruit de hele bouwsector inspiratie kan putten.