De vrolijke no-nonsense keukens van Dries Otten

Wie is Dries Otten?

De weg naar meubelontwerp en interieurarchitectuur was allesbehalve een rechte lijn. Hij noemt het zelf een late roeping. “Als kind wilde ik kunstenaar worden, maar het werd een opleiding conservator-restaurateur. Dat vonden mijn ouders een iets veiligere keuze, maar na het afstuderen wist ik wel zeker dat het mijn ding niet was.”

Hij liet een job tussen vier muren aan zich voorbij gaan en trok met zijn spaargeld en enkele dorpsgenoten naar het zuiden.

“We strandden in het zuiden van Frankrijk bij een ondernemende familie die een chambres d’hôtes runde, en net ook enkele andere huizen in het pittoreske dorpje had gekocht. We voerden er allerhande klusjes uit en hielpen bij de restauratie van de huizen. Later trok ik verder naar Italië en het zuiden van Spanje waar ik opnieuw in verschillende chambres d’hôtes werkte, want dat was blijkbaar mijn job geworden.”

Hij genoot ervan om met zijn handen te werken en rolde bij zijn terugkeer in de tentoonstellings- en standenbouw, wat hem op zijn beurt dan weer een job bij meubelontwerper Yves Dever opleverde. “We ontmoetten elkaar op Maison&Objet toen ik er zijn stand opbouwde. Hij vond het charmant dat ik net zelf een tafel had gemaakt voor mijn nieuwe appartement – al was dat op wel heel ambachtelijke wijze – en ik mocht starten in zijn atelier. Ik leerde er enkele pas afgestudeerde interieurarchitecten kennen, wist eindelijk wat ik echt wilde doen en ging weer studeren.”

Gebeten door hedendaags meubelontwerp

De opleiding interieurarchitectuur in Antwerpen leverde hem vooral een brede blik en een degelijke basis in de architectuur op, maar op vlak van interieur en meubelontwerp bleef hij wat op zijn honger zitten.

Een meubel leer je volgens mij ontwerpen zoals je leert schilderen. Je kopieert eerst de grote modernisten en schrijft van daaruit je eigen verhaal

“Dankzij enkele uitstekende boeken over Belgisch meubelontwerp, die net in die periode uitkwamen, kwam het gelukkig nog helemaal goed. Een meubel leer je volgens mij ontwerpen zoals je leert schilderen. Je kopieert eerst de grote modernisten en schrijft van daaruit je eigen verhaal. Dankzij het werk van onder andere Huib Hoste, Jules Wabes, Alfred Hendrickx, Pieter De Bruyne en Emiel Veranneman kreeg ik heel veel zin om de traditie verder te zetten. Wat zij realiseerden, lijken wij hier in België heel normaal te vinden, maar waren het Nederlanders dan hadden ze waarschijnlijk allemaal een eigen museum gekregen.”

Dries kocht tijdens zijn studies met enkele vrienden een combine waarmee hij zijn eerste meubels maakte. “Het waren misschien niet mijn beste ontwerpen, maar ze vertelden vaak een mooi verhaal. De tafel die ik voor de dochter van de boer mocht maken, uit een boomstam die hij zelf had gekapt, zal me bijvoorbeeld altijd bijblijven. Ze staat er nog steeds.”

Nadat hij afstudeerde, mocht hij voor B-architecten verschillende tentoonstellingen in het MAS (Museum aan de Stroom) vormgeven. “Het was een prikkelende omgeving waar ik naast tentoonstellingen ook opera’s en theaterdecors mocht vormgeven. Ik leerde er van de besten tot de tijd rijp was voor een eigen studio.”

Studio Dries Otten

In zijn studio ligt de klemtoon vandaag vooral op maatmeubilair. “De grens tussen interieurarchitectuur en meubelontwerp is heel vaag. Met de juiste meubels kan je een snaar raken en een ruimte helemaal bepalen.” Hij experimenteert graag met kleuren, vormen en materialen wat onder andere uitmondt in verfrissende keukenontwerpen als KAARS en STARDUST.

KAARS

KAARS vinden we op een boogscheut van het Atomium, in een Brusselse woning die tot duplex appartement werd verbouwd.

“Met haar 40 m² ging het om een vrij grote ruimte, maar omdat ze zowel dienst moest doen als keuken, eetkamer en woonkamer werd het alsnog puzzelen. Ik wilde me niet beperken tot de muren, het mocht geen keuken worden waarbij je voortdurend met je rug naar de woonkamer staat. Om de keuken mooi te doen opgaan in het geheel mocht het zo min mogelijk op een keuken lijken. Vandaar de keuze voor een rond eiland in Amerikaanse notelaar met een op maat gemaakt terrazzo werkblad in een donkere kleur. De afzuigkap werd in een gelijkvormig volume ingewerkt. Het werkblad ligt wat uit de as zodat er een eettafeltje kan worden ondergeschoven en er een aparte vorm ontstaat.”

Het geheel oogt rustig, onder andere omdat we amper toestellen zien. De oven is wel zichtbaar, maar zit netjes onder de kookplaat weggewerkt zodat ze vanuit de woonkamer niet te zien is.

De kolomkasten zijn gemaakt uit Poolse den, die werd gezandstraald voordat er lichtgroene lak op werd aangebracht. “Het levert een interessant resultaat op want je krijgt de uitstraling van beton terwijl de houtnerven zichtbaar blijven.”

In de niche met spoelbak werd opnieuw voor terrazzo gekozen, maar dit keer een meer lichte en speelse variant. De uitvoering van de ontwerpen gebeurt vandaag niet meer in eigen huis. Dries doet beroep op ervaren meubelmakers met een tot in de puntjes uitgerust atelier. In dit geval nam Bart Volckaerts, zaakvoerder van Vib interieur & bouw en schoonbroer van de bouwheer, de uitvoering voor zijn rekening.

“Ik probeer zoveel mogelijk stress en ballast uit mijn leven te bannen en samenwerken met gelijkgestemde mensen die correct werk leveren, helpt enorm. Prestige en machtstructuren doen me afhaken, wederzijds respect en empathie maken het leven zoveel aangenamer. Daar hoort ook wel bij dat je als uitvoerder de moeite doet om telefoons en mails te beantwoorden in plaats van het weken voor je uit te schuiven.”

STARDUST

Deze keuken staat in een bel-etage woning uit de jaren ’70 in de groene rand rond Antwerpen. Een prachtige spiltrap baant zich een weg door grote lichtrijke ruimtes.

“De opening tussen keuken en woonkamer werd vergroot en de eigenaars wilden dat beide ruimtes ook echt met elkaar in verbinding zouden staan. Daarom werd de messing sokkel van het ronde eiland nog op de betonnen vloer in de keuken geplaatst, terwijl de kastjes en het werkblad de scheidingslijn tussen beide ruimtes wel overschrijden.” Het eiland, met kleurrijk lakwerk op eikfineer een roze beton van Quantz, bepaalt de ruimte.

Tegen de wand vinden we kastjes in teak, een terrazzo werkblad met natuurlijke tinten en een zwarte kraan en spoelbak. De hogere kasten werden opnieuw afgewerkt met gelakt eikfineer. “Ik werk graag met eikfineer omdat het voor structuur in de laklaag zorgt. Als er een kras of vlek op zou komen, valt het bovendien minder op omdat het licht door de diepte van de nerven gebroken wordt.” In de hogere kasten verdwijnen twee ovens achter inschuifbare deuren uit het zicht. “Het is een oplossing die we graag voorstellen om open keukens in de woonkamer te integreren. Voldoende ruimte is dan wel noodzakelijk want je verliest toch snel een 15-tal centimeter aan kastruimte.”

Een gebruiksvriendelijk meubel dat aan de echte noden van de klant tegemoet komt, is er een dat ook lang meegaat. Dit is voor mij een vorm van duurzaamheid die enorm waardevol is en veel voldoening geeft

Functionaliteit boven vorm?

“Ontwerpen is vaak de minst slechte oplossing zoeken”, zegt Dries. “Het mag wel duidelijk zijn dat er nog altijd enorm veel mogelijk is”, nuanceert hij onmiddellijk, “maar er zijn heel wat beperkingen waar je rekening mee moet houden. De fysieke ruimte is zo’n beperking, maar ook de functies die het meubel moet vervullen. Die begrenzing ervaar ik als enorm rustgevend."

"Ik ben dus heel blij dat ik uiteindelijk toch geen kunstenaar werd,  ik zou veel te veel keuzes moeten maken. Als toegepast kunstenaar moet je vooral helder krijgen wat je klant echt nodig heeft en heel vaak zijn dat andere dingen dan hij initieel voor ogen had. Daarnaast hecht ik veel belang aan alle praktische aspecten. Een overstekend werkblad is bijvoorbeeld handig omdat je er je hand onder kunt houden wanneer je het vuil verzamelt. Een gebruiksvriendelijk meubel dat aan de echte noden van de klant tegemoet komt, is er een dat ook lang meegaat. Veel van mijn klanten zijn tweeverdieners die toch even moeten sparen voor het maatwerk, maar die de meubels dan ook echt koesteren en op waarde schatten. Ik hecht zeker belang aan het gebruik van milieuvriendelijke materialen, maar voor mij is dit een vorm van duurzaamheid die ook enorm waardevol is, en die veel voldoening geeft.”